استیبل کوین یک ارز دیجیتال است که به یک دارایی ذخیره “ثابت” مانند دلار آمریکا یا طلا متصل شده است. استیبل کوین‌ها برای کاهش نوسانات نسبت به ارزهای رمزنگاری نشده مانند بیت‌کوین طراحی شده‌اند.
با وجود این که بیت کوین محبوب‌ترین رمز ارز است، اما نوسانات شدید قیمتی دارد؛ به حدی که ممکن است در عرض ۱۰ دقیقه، ۱۰ درصد قیمت خود را از دست بدهد و یا همین مقدار افزایش قیمت داشته باشد. این نوسانات شدید در کوتاه مدت، باعث می‌شود که BTC و دیگر رمز ارزهای محبوب برای استفاده در معاملات روزمره مناسب نباشند. در واقع، یک ارز باید به عنوان ذخیره ارزش و وسیله مبادله عمل کند و ارزش آن در بلندمدت ثابت بماند. مردم از پذیرش ارزهایی که از قدرت خرید فردای آنها مطمئن نباشند، خودداری می‌کنند.
انواع استیبل کوین
به دلیل این که ارزش استیبل کوین ها معادل ۱ ارز فیات یا مقدار مشخصی کالا است، به عنوان یک پناهگاه موقتی برای سرمایه گذارانی عمل می‌کنند که به دنبال امن کردن دارایی‌های خود در بازار خرسی هستند. بدین ترتیب، استیبل کوین‌ها نسخه دلار مبتنی بر بلاک چین هستند.
در مجموع، ۳ نوع پشتوانه برای استیبل کوین در دنیای رمز ارزها وجود دارد؛ ارز فیات، کریپتو و کالاها، که هر کدام از آنها می‌توانند در دسته بندی‌های متمرکز و غیرمتمرکز نیز قرار گیرند.
استیبل کوین ها با پشتوانه ارز فیات
این نوع رمز ارزهای باثبات، معمولا با یک ارز فیات مثل دلار آمریکا پشتیبانی می‌شوند. دو نمونه از استیبل کوین‌های محبوبی که هم قیمت با دلار آمریکا هستند، تتر (USDT) و TrueUSD هستند. اما در کل چند ارز دیجیتال باثبات وجود دارند، که از محبوبیت زیادی برخوردار هستند و در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال موارد استفاده زیادی دارند.
- مزایا
- سادگی: ساختار این نوع از پشتوانه به راحتی قابل‌فهم و درک است.
- ثبات: ارزهای فیزیکی، یک دارایی باثبات هستند چراکه دولت و اقتصاد یک کشور از آن پشتیبانی می‌کند. درنتیجه تضمینی ایجاد می‌شود که قیمت‌ها زیاد نوسان پیدا نکنند.
- قابل اعتماد: استیبل کوین‌های با پشتوانه ارز فیزیکی را می‌توان قابل اعتمادترین ارز دیجیتال برای کاربران معمولی دانست.
- معایب
- متمرکز است: ساختار متمرکز، مستعد آسیب‌پذیری و ریسک‌های مختلفی است مانند ورشکستگی نهاد مرکزی، رکود اقتصادی و …
- نیازمند اعتماد به عملکرد نهاد مرکزی است
- برای تأیید اعتبار حساب‌ها، نیازمند ممیزی خارجی است
استیبل کوین ها با پشتوانه کالا
پشتوانه برخی از استیبل کوین‌ها، کالاهایی مانند فلزات گرانبها (طلا، نقره و غیره) است. این ارزهای باثبات تورم کمتری نسبت به استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات دارند. به این دلیل که استخراج فلزات گرانبها دشوارتر از تولید اسکناس است. خصوصیات این نوع ارزهای دیجیتال باثبات به شرح زیر هستند:
ارزش آنها به نسبت یک یا چند کالا ثابت است و بر حسب تقاضا، قابل بازخرید هستند.
قابلیت پرداخت توسط افراد مختلف، شرکت‌ها و حتی سازمان‌های مالی قانونی وجود دارد.
مقدار کالایی که به عنوان پشتوانه این استیبل کوین ها در نظر گرفته شده است، در مقدار عرضه آن تاثیر می‌گذارد. یعنی به نسبت میزان موجود از کالای مورد نظر توکن تولید می‌شود.
دارندگان استیبل کوین های با پشتوانه کالا، می‌توانند توکن‌های خود را طبق نرخ تبدیل برای دریافت دارایی واقعی بازخرید کنند. هزینه ثابت نگه داشتن این نوع ارزهای باثبات، همان هزینه ذخیره و محافظت از کالای مورد نظر است.
- مزایا
- پشتوانه آن دارایی‌های واقعی و ملموس است
- ثبات: قیمت کالای پشتوانه آن نسبتاً پایدار است
- دارای قابلیت نقدشوندگی
- معایب
- متمرکز است: وجود یک شخص ثالث برای تضمین عملکرد کامل سیستم موردنیاز است
- نیازمند حسابرسی است که این فرآیند بسیار وقت‌گیر و هزینه‌بر است
استیبل کوین ها با پشتوانه کریپتوکارنسی
این نوع از استیبل کوین ها توسط سایر ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌شوند که این ارزها معمولاً کریپتوکارنسی‌هایی با سرمایه بازار عظیم مانند بیت کوین (BTC) یا اتریوم (ETH) هستند. به طور معمول، این نوع از استیبل کوین‌ها به جای اینکه فقط توسط یک ارز پشتیبانی شوند، ترکیبی از ارزهای دیجیتال پشتوانه آنها هستند. این ویژگی امکان توزیع بهتر ریسک را فراهم می‌کند؛ چراکه ریسک نوسان یک کریپتوکارنسی خاص بسیار بیشتر از ریسک ترکیبی از کریپتوکارنسی‌ها است. علاوه بر این، استیبل کوینی که توسط یک ارز دیجیتال خاص پشتیبانی شود معنای چندانی ندارد زیرا کریپتوکارنسی‌ها به شدت دارای نوسان هستند و نمی‌توانند یک ذخیره کننده ارزش خوب به حساب بیایند.
- مزایا
- عدم تمرکز
- کارآمد است: قابلیت نقدشونگی آن یا تبدیل از یک کریپتوکارنسی به کریپتوکارنسی دیگر، از طریق بلاک چین به سرعت اتفاق می‌افتد.
- شفافیت: هر تراکنش در بلاک چین عمومی ثبت می‌شود و امکان شفافیت و قابلیت پیگیری کامل را فراهم می‌کند.
- عدم نیاز به حساب رسی بیرونی برای کنترل تراکنش‌ها
- معایب
- نوسان: از آنجایی که دارایی پشتوانه این نوع از استیبل کوین‌ها کریپتوکارنسی‌ها است، این‌گونه از ارزها ذاتاً بسیار بی‌ثبات‌تر از سایر دارایی‌هایی مانند کالا یا پول فیزیکی هستند
- انحلال آنی: اگر ارزش کریپتوکارنسی‌ها به زیر یک آستانه مشخص سقوط کند، این پشتوانه می‌تواند به طور آنی منحل شود.
استیبل کوین ها بدون پشتوانه
این نوع از استیبل کوین‌ها تنها دسته‌ای هستند که از هیچ دارایی به عنوان پشتوانه استفاده نمی‌کنند و عملکردشان مانند سیستم بانک مرکزی است. درواقع از یک مکانیسم توافق برای افزایش یا کاهش عرضه توکن‌ها استفاده می‌کند که همانند فرآیند چاپ اسکناس بانک‌های مرکزی است. با افزایش تقاضای کل، عرضه جدیدی برای استیبل کوین‌ها ایجاد می‌شود تا قیمت به سطوح پایدار قبلی بازگردد. هدف اصلی این است که تا جایی که امکان دارد قیمت استیبل کوین به ۱ دلار نزدیک شود.
- مزایا
- غیرمتمرکز است: از آنجایی که هرگونه اصلاحات بر روی زنجیره انجام می‌شود، تمامی داده‌های مربوط به استیبل کوین‌ها در یک دفتر کل مطمئن و شفاف ذخیره می‌شود.
- عدم نیاز به وثیقه: برای ایجاد استیبل کوین‌های جدید نیاز به هیچ وثیقه‌ای نیست. چراکه آنها از طریق یک الگوریتم ایجاد و یا از بین می‌روند و تنها راهی که می‌توان استیبل کوین بدست آورد از طریق مبادله است.
- پایدار است: از آنجایی که ارزش به طور خودکار بر اساس عرضه و تقاضای بازار تنظیم می‌شود، قیمت‌ها باثبات باقی می‌مانند.
- معایب
- پیچیدگی: یک سیستم مبتنی بر قانون با منطق پیچیده‌ای همراه است
