اتریوم یک پلتفرم آزاد بر اساس فناوری بلاک چین برای اجرای قراردادهای هوشمند است. بنابراین احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث بر روی برنامه های اجرایی این شبکه وجود ندارد.
اتریوم بعد از بیت‌کوین، در جایگاه دوم قرار دارد و به توسعه دهندگان این امکان را میدهد برنامه های غیرمتمرکزی را روی آن پیاده سازی نمایند. ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، بنیان‌گذار پلتفرم اتریوم، نام اتریوم را پس از مطالعه پیرامون عناصر و ادبیات داستانی علمی، انتخاب کرد.
با توجه به آنچه بیان شد، اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز و بلاکچینی است که رمزارز اتر بر بستر آن شکل گرفته است. این پلتفرم، قابلیت‌های دیگری به جز پشتیبانی از رمزارز اتر دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به فراهم آوردن بستری برای نوشتن «برنامه‌های کاربردی توزیع شده (Distributed Application) اشاره کرد.
همچنین اتریوم یک ماشین مجازی تکثیری غیر متمرکز دارد که به آن ماشین مجازی اتریوم» (Ethereum Virtual Machine) گفته می‌شود. این ماشین مجازی می‌تواند اسکریپت‌های تورینگ کامل (Turing-Complete) و برنامه‌های کاربردی غیر متمرکز را اجرا کند.
از اتریوم برای بسیاری از عرضه‌های اولیه سکه (Initial Coin Offering) استفاده می‌شود و در امور مالی غیرمتمرکز که به اختصار به آن دیفای نیز گفته می‌شود (Decentralized Finance | DeFi) به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته و می‌گیرد. باید توجه داشت که امروزه دلیل اصلی استفاده از بلاکچین اتریوم برای بسیاری از افراد، رمزارز بومی آن یعنی اتر است.
برخلاف بیت‌کوین، اتریوم با استفاده از حساب‌ها و ترازها به روشی با عنوان انتقال وضعیت (State Transfer ) انتقال حالت کار میکند. این روش بر خروجی معامله ارسال نشده (Unspent Transaction Output ) تمرکز ندارد. وضعیت در بلاکچین ذخیره نمی‌شود، بلکه در درخت (Merkle Patricia Tree) ذخیره می‌شود.
بلاکچین اتریوم
تاریخچه همه قراردادهای هوشمند در بلاکچین اتریوم ذخیره می‌شود. در حال حاضر، اتریوم از همان پروتکلی استفاده میکند که روی بلاک چین بیت کوین پیاده‌سازی شده است. اما تفاوت بزرگ این دو بلاک چین در طراحی آنها برای کاربردهای مختلف است. بلاک چین اتریوم طوری طراحی شده است که برای پشتیبانی از سیستم‌های مالی غیرمتمرکز مناسب باشد. بلاکچین اتریوم یک رکورد به اشتراک گذاشته شده از کل قرارداد هوشمند و تاریخچه تراکنش است. صدها داوطلب از سراسر جهان، یک کپی از کل بلاکچین اتریوم را نزد خود ذخیره می‌کنند.
هم بلاک چین بیت کوین و هم بلاک چین اتریوم سابقه تراکنش‌ها را ذخیره می‌کنند؛ اما در این میان، بلاک چین اتریوم کار بیشتری نیز انجام میدهد. هر یک از این کپی‌ها، یک گره (Node) در شبکه اتریوم نامیده می‌شوند. هر بار که یک قرارداد هوشمند اتریوم مورد استفاده قرار می‌گیرد، شبکه‌ای از هزاران کامپیوتر آن را پردازش می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که کاربر از قوانین مربوطه تبعیت میکند.
همه این گره‌ها متصل هستند. علاوه بر ذخیره‌سازی این داده‌ها، هر گره اتریوم از مجموعه مشابهی از قواعد برای پذیرش تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند، پشتیبانی میکند. بر خلاف بیت‌کوین، گره‌های اتریوم چیزی بیش از جزئیات تراکنش را ذخیره می‌کنند. شبکه نیاز به پیگیری (ردیابی) «وضعیت» (State) – یا اطلاعات کنونی – همه این برنامه‌های کاربردی شامل تراز هر کاربر و همه کدهای قرارداد هوشمند دارد و همه این موارد و هر تغیری که روی آنها انجام شود را ذخیره میکند.
تفاوت اتریوم و بیت کوین در چیست؟
- بلاک چین بیت کوین برای پیگیری مالکیت پول دیجیتال – بیت کوین – استفاده می‌شود. اما بلاک چین اتریوم برای اجرای کدهای برنامه نویسی برنامه‌های غیرمتمرکز طراحی شده است. مانند بیت کوین، اتریوم نیز یک بلاک چین توزیع شده عمومی است.
- بیت کوین یک برنامه کاربردی خاص از فناوری بلاک چین است. در واقع بیت کوین با هدف ایجاد یک سیستم پرداخت جهانی، همتا به همتا و غیرمتمرکز ایجاد شده است. برای درک بیشتر این موضوع، بلاک چین بیت کوین را سیستم عاملی در نظر بگیرید که فقط یک نرم افزار به نام بیت کوین روی آن اجرا می‌شود. در نقطه مقابل، بلاک چین اتریوم را سیستم عاملی در نظر بگیرید که هزاران نرم افزار و سرویس مختلف می‌توانند روی آن فعالیت کنند. با این حساب، درک مفهوم «توکن» برایتان آسان‌تر خواهد شد. در واقع یک توکن، ارز برنامه‌ای غیرمتمرکز است که خودش بلاک چین خصوصی ندارد و از بلاک چین‌های دیگر مثل اتریوم استفاده میکند.
- در بلاک چین اتریوم، به جای کار برای استخراج بیت کوین، ماینرها برای یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده به نام «اتر» که شبکه را تأمین میکند، کار می‌کنند. اتر یک ارز دیجیتال تجاری و قابل حمل است که برای پرداخت هزینه‌های تراکنش نرم افراز مورد نظر، توسط توسعه دهندگان نرم افزار، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- الگوریتم استخراج بیت کوین SHA-256 است درحالی که اتریوم از الگوریتم ETHASH استفاده میکند
- زمان استخراج هر بلاک بیت کوین ۱۰ دقیقه اما زمان استخراج هر بلاک اتریوم۱۴ ثانیه است.
- سخت افزار استخراج بیت کوین دستگاه اسیک (Asic)و سخت افزار استخراج اتریوم کارت گرافیک (GPU) است.
آیا بیت کوین و اتریوم، آینده مشترکی دارند؟
بیت کوین پیشگام ارزهای دیجیتال است؛ این شبکه نوعی نرم افزار روی یک بلاک چین است. با این حال، بیت کوین فقط یک نرم افزار است. مثلاً ایمیل یکی از کاربردهای اینترنت است اما فقط یکی از هزاران کاربرد این فناوری است. دکتر «گاوین وود» از بنیان‌گذاران اتریوم در این باره می‌گوید: «تصور کنید در خیابان هستید و می‌خواهید تاکسی بگیرید. از اسنپ درخواست خودرو می‌کنید و یک ماشین خودران – بدون راننده – شما را سوار میکند. تاکسی شما را به یک پمپ بنزین می‌برد و هزینه سوخت را از پول مسافرهای قبلی‌اش پرداخت میکند. سپس شما را به مقصدتان می‌رساند و کرایه سفرتان هم از کیف پول الکترونیکی شما پرداخت می‌شود. در زمانی که تاکسی در حال رساندن شما به مقصد است، به صورت خودکار هزینه بیمه سالیانه و بدهی ماهانه مالک خود را هم می‌پردازد. بعد از پیاده کردن شما هم به یک تعمیرگاه می‌رود تا عیب‌های احتمالی اتومبیل را تعمیر کند.» شاید با خودتان فکر کنید که این‌ها صحنه‌ای از یک فیلم علمی و تخیلی باشند، اما این آینده جهان است. قراردادهای هوشمند می‌توانند آینده جهان را بسازند.
