بلاکچین و رمزارزها

بلاک‌چین نسل‌های اول، دوم و سوم

بلاک‌چین در نسل‌های مختلف

 

امروزه بلاکچین‌ها را به سه نسل اول، دوم و سوم تقسیم می‌کنند. در این بین بیت‌کوین را نسل اول بلاک‌چین می‌خوانند؛ در حالی که اتریوم و کاردانو به‌ترتیب نسل دوم و سوم بلاک‌چین خوانده می‌شوند. در این قسمت به این تقسیم‌بندی‌های بلاکچین و تمایز آن‌ها از یکدیگر می‌پردازیم و هر یک را به‌صورت جداگانه تعریف می‌کنیم.

بیت‌کوین؛ نسل اول بلاک‌چین

 بیت‌کوین که اولین ارز دیجیتال دنیاست، به‌درستی لقب پادشاه ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده است. این ارز توسط شخص یا اشخاص گمنامی تحت عنوان مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) توسعه یافت. بیت‌کوین در حقیقت اولین نوعی از پول در جهان بود که نیاز به وجود واسطه (که همان بانک‌ها هستند) را برای انجام تراکنش‌های مالی از میان برداشت. نقل و انتقال بیت‌کوین به‌طور مستقیم در بین افراد صورت می‌گیرد و برای انجام آن نیاز به حضور هیچ واسطه‌ای نیست. علاوه بر آن هیچکس نمی‌تواند بیت‌کوین را قانون‌گذاری و یا برای تراکنش‌های آن تعیین تکلیف کند. برای مثال هر شخصی از امریکا یا هر نقطه دیگر جهان می‌تواند برای شخص دیگری در ایران بیت‌کوین ارسال کند و این یکی از ویژگی‌های ارزشمند بیت‌کوین است. با این حال، چند سال پس از توسعه بیت‌کوین، متخصصین این حوزه به این نتیجه رسیدند که این ارز دیجیتال نیز خالی از اشکال نیست و انتقاداتی به آن وارد شد؛ انتقاداتی که برای توسعه بلاک‌چین‌ها و ارزهای دیجیتال پس از بیت‌کوین بسیار مفید بود. در مرکزیت این انتقادات این مسئله وجود داشت که بیت‌کوین خود یک پول غیرمتمرکز است؛ اما تمرکزگرایی را از سایر فرایندهای مالی موجود در جهان نمی‌کاهد. چگونه می‌توان انتظار داشت که ارزهایی مانند بیت‌کوین جای بانک‌ها و موسسات مالی را بگیرند، در حالی که این ارزها نمی‌توانند خدماتی مانند پرداخت وام که توسط بانک‌ها ارائه می‌شوند را ارائه کنند؟ در همین راستا و برای حل همین مشکل، بلاک‌چین‌هایی مانند اتریوم و کاردانو متولد شدند.

اتریوم؛ نسل دوم بلاک‌چین

اتریوم که توسط یک نوجوان ۱۹ ساله روسی-کانادایی به نام ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) توسعه یافت، یکی از موفق‌ترین بلاک‌چین‌های موجود است و در زمان نگارش این مقاله، پس از بیت‌کوین پرارزش‌ترین پلتفرم ارز دیجیتال دنیاست. بسیاری اتریوم را به ارز دیجیتال آن می‌شناسند؛ اما حقیقت این است که ارز دیجیتال اتریوم، اتر (Ether) نام دارد و این ارز تنها یکی از محصولات بلاک‌چین اتریوم است. ویتالیک بوترین که پیش از ابداع اتریوم نیز به ارزهای دیجیتال علاقه‌مند بود و مدیریت یک نشریه مرتبط با بیت‌کوین را بر عهده داشت، متوجه شد که هر شخصی در صورت تمایل برای راه‌اندازی یک ارز دیجیتال جدید، باید بلاک‌چین جداگانه‌ای را نیز راه‌اندازی کند. اما تأسیس یک بلاک‌چین مستقل کار پرهزینه و پردردسریست. همین امر مانع از تولید ارزهای دیجیتال جدید و گسترش آن‌ها در جوامع می‌شد. از همین رو ویتالیک تصمیم گرفت بلاک‌چین خود را طوری طراحی کند که همه اشخاص بتوانند ارزهای دیجیتال خود را بر روی آن راه‌اندازی کنند. در واقع اتریوم قصد داشت به بلاک‌چین مرجعی تبدیل شود که کاربردهای بلاک‌چین را به چیزی بیشتر از امکانی برای نقل و انتقال پول افزایش دهد. ویتالیک بوترین این کار را با بهره‌گیری از یک فناوری به نام قرارداد هوشمند به به‌خوبی به انجام رساند؛ فناوری ارزشمندی که امروزه بلاک‌چین‌های دیگری مانند کاردانو نیز از آن استفاده می‌کنند.

 قرارداد هوشمند؛ نوآوری منحصر بفرد اتریوم

 قرارداد هوشمند همانطور که از نامش قابل‌حدس است، قراردادی با ویژگی‌هایی تقریباً مشابه قراردادهای سنتیست؛ با این تفاوت که در بین انسان و ماشین منعقد می‌شود. فناوری قرارداد هوشمند به کاربران این اجازه را می‌دهد که قراردادی را تبیین کنند، طرف‌های قرارداد را مشخص کنند و ویژگی‌ها و شروط لازم برای اجرای قرارداد را تعیین کنند. سپس در صورت برآورده شدن این شروط، قرارداد به‌طور خودکار و غیرقابل‌بازگشت اجرا خواهد شد. البته همانطور که ویتالیک بوترین به‌درستی اشاره می‌کند، استفاده از نام «قرارداد هوشمند» برای این فناوری کمی گمراه‌کننده است. در این فناوری ما نه با انسان‌هایی دارای هوش ذاتی، که با کدهایی از پیش تعیین شده طرف هستیم. بنابراین دستورهای عنوان‌شده در قرارداد به‌صورت غیرقابل‌توقف اجرا خواهد شد و در صورتی که خطایی توسط شما رخ بدهد، اصلاح کردن آن می‌تواند غیرممکن باشد. البته این تعریف بسیار مختصری از قرارداد هوشمند است و تعریف کامل آن در این مقاله نمی‌گنجد.

استفاده از قرارداد هوشمند اتریوم را به بلاک‌چین مرجعی برای ایجاد ارزهای دیجیتال یا همان توکن‌های جدید و همینطور کدنویسی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز تبدیل کرد. با وجود بلاک‌چین اتریوم دیگر نیازی به تأسیس یک بلاک‌چین جداگانه برای هر ارز جدیدی نبود. توسعه‌دهندگان به‌راحتی می‌توانستند قرارداد هوشمندی را در اتریوم ایجاد کنند و توکن خود را از همین طریق بسازند و به فروش برسانند. آن‌ها همچنین می‌توانستند در هر زمان دلخواه بلاک‌چین مستقل خود را راه‌اندازی کنند و توکن‌های خود را به آن انتقال دهند. همگی دستاوردهای جدید بلاک‌چین از جمله اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و صنعت مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (DeFi) مرهون قرارداد هوشمند هستند. پس از اتریوم، تقریباً همگی بلاک‌چین‌های شناخته‌شده از جمله کاردانو به این فناوری مجهز شده‌اند.

کاردانو؛ نسل سوم بلاک‌چین

تا به این جای این مقاله احتمالاً با تفاوت‌های بیت‌کوین و اتریوم و برخی از دستاوردهایی که هر یک از این بلاک‌چین‌ها برای انسان‌ها داشته‌اند آشنا شده‌اید. ممکن است با خود فکر کنید که اتریوم از چه مشکلی رنج می‌برد و کاردانو چه مزیتی نسبت به اتریوم دارد که اتریوم را نسل دوم و کاردانو را نسل سوم بلاک‌چین می‌خوانند. حقیقت این است که مشکلی که اتریوم با آن مواجه است، مشکل مقیاس پذیریست. در واقع اتریوم نیز مانند بیت‌کوین برای اعتبارسنجی تراکنش‌های خود از مکانیزم اجماع شناخته‌شده اثبات کار (Proof of Work) بهره می‌برد. این مکانیزم اجماع در عین حال که امنیت شبکه‌های بلاک‌چینی را به شکل فوق‌العاده‌ای تضمین می‌کند، سرعت انجام تراکنش‌ها در این شبکه‌ها را به‌شدت کاهش می‌دهد. برای مثال در حال حاضر شبکه‌های بیت‌کوین و اتریوم قادرند به‌ترتیب ۷ و ۲۰ تراکنش در ثانیه را به انجام برسانند؛ این در حالیست که همین مقدار برای شبکه‌ای مانند ویزا برابر با ۱۷۰۰ تراکنش در ثانیه است. با وجود این که این مقیاس‌پذیری کم برای بیت‌کوین نیز مشکل‌ساز است، اما این مسئله برای اتریومی که میزبان قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز است بسیار پراهمیت‌تر است. هر اقدامی که کاربران در یک اپلیکیشن غیرمتمرکز انجام دهند خود یک تراکنش جداگانه محسوب می‌شود. اپلیکیشنی مانند فیس‌بوک یا اینستاگرام را به‌صورت غیرمتمرکز تصور کنید. هر لایکی که کاربران در چنین اپلیکیشنی ثبت کنند، تراکنشی در شبکه اتریوم است. حال خود تصور کنید که سرعت و مقیاس‌پذیری بالا در چنین شبکه‌ای تا چه حد اهمیت دارد و مقیاس‌پذیری کم تا چه حد می‌تواند آن را با مشکل مواجه کند. کارمزد بالای تراکنش‌ها در اتریوم نیز به همین علت است. ترافیک بالای شبکه و نیاز کاربران به انجام شدن تراکنش‌ها، آن‌ها را به افزایش کارمزدها ترغیب می‌کند و همین امر رفته رفته نرخ کلی کارمزدها در این شبکه را افزایش می‌دهد. از همین رو و برای حل همین مشکل، بلاک‌چین کاردانو به عرصه ظهور وارد شده است. در حقیقت کاردانو ادعا می‌کند قادر است تمامی خدمات اتریوم را به کاربران خود ارائه کند و علاوه بر آن، مقیاس‌پذیری آن را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. در خصوص این که کاردانو چگونه خواهد توانست به این ادعا جامه عمل بپوشاند در قسمت‌های بعدی این مقاله توضیح خواهیم داد.

امتیاز کاربران: 4.7 ( 1 رای)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا